بررسی آلودگی تیلریایی کبد گوسفندان بیمار تلف شده و کشتار شده در کشتارگاه خرم آباد

هدف : برآورد میزان آلودگی کبد گوسفندان به انگل تیلریا با توجه به رویت اجسام آبی کخ (شیزونت تیلریایی) در شهرستان خرم آباد. طرح: مطالعه مشاهده‌ای. حیوانات: 300 گوسفند که کبد آنها مورد بررسی قرار گرفت. روش : کبدهای جمع آوری شده ابتدا از نظر ماکروسکوپی (اندازه، رنگ، وجود و نوع ضایعات بافتی و غیره) مورد بررسی قرار گرفتند و کبدهایی که از نظر ظاهری مشکوک و ناسالم تشخیص داده شدند جدا گردیدند. سپس با تهیه لام مستقیم از قسمت کوچکی از بافت کبدهای مشکوک در محل نکروز بافتی و قسمتی از بافت فاقد ضایعه متعلق به پارانشیم کبد، اقدام به رنگ‌آمیزی گیمسا گردید و پس از رنگ آمیزی و خشک شدن لامها با استفاده از میکروسکوپ نوری و با لنزهای 40 و100، لامها از نظر وجود یا عدم وجود اجسام آبی کخ (شیزونت تیلریایی) بررسی شدند و از نمونه‌های مثبت عکس و اسلاید تهیه گردید. تجزیه و تحلیل آماری: آمار توصیفی. نتایج: در بررسی ماکروسکوپی کبدها، اکثریت موارد دارای علایمی از قبیل: بزرگ بودن اندازه کلی کبد، گرد شدن لبه‌ها، پرخونی و در برخی موارد وجود حکانونهای نکروز سفید رنگ با ابعادی در حدود 2-1 میلیمتر در بافتهای سطحی و همچنین پارانشیم کبد بودند. از 300 کبد مورد مطالعه، 150 کبد از نظر ماکروسکوپی مشکوک و ناسالم تشخیص داده شدند و مورد مطاله میکروسکوپی قرار گرفتند. از مجموع 150 کبدی که مورد آزمایش میکروسکوپی قرار داده شدند، 29 مورد مثبت (از نظر وجود اجسام آبی کخ) تشخیص داده شدند که این تعداد 20 درصد آلودگی در کبدها را نشان می‌دهد. ضمنا بیشترین میزان تیلریوز در منطقه در فصول اردیبهشت ماه و خردادماه گزارش شده است. نتیجه‌گیری : در پایان با توجه به سیر تکاملی انگل و نحوه انتقال آن توسط کنه و با عنایت به نتایج به دست آمده، مبارزه منظم و همراه با برنامه‌ریزی و نظارت بر علیه کنه‌های موجود در سطح استان با استفاده از روشهای پیشرفته روز و همچنین سموم موثر موجود بر کنه‌ها و نیز تولید واکسن تیلریوز در کشور و تشکیل اکیپهای واکسیناسیون از سوی اداره دامپزشکی استان جهت واکسیناسیون دامها طی فصولی که کنه‌ها فعالیت ندارند (پاییز و زمستان) از جمله کارهایی است که در صورت انجام می‌تواند قدم موثری در جهت کاهش آلودگی منطقه به کنه و نتیجتا بیماریهای منتقله توسط این موجود باشد و گام موثری در جهت رفع این معضل صنعت دامپروری کشور برداشت.